Druk przestrzenny to technologia, o której często jest głośno: paradoksalnie, nie tylko w kontekście możliwości, jakie daje ta metoda, ale również jej ograniczeń. Jak jest naprawdę? Czy druk przestrzenny jest tylko interesującą ciekawostką dostarczającą rozrywki, czy prawdziwą technologią przyszłości?
Drukowanie przestrzenne to technologia, która już dziś daje wiele możliwości, a jej perspektywy na dalszy rozwój są bardziej niż obiecujące. Warto jednak zdać sobie sprawę, że – podobnie jak każdy inny sposób wytwarzania i obróbki przedmiotów – ta metoda ma swoje ograniczenia i wady.
Drukarki 3D są obecnie w stanie tworzyć przedmioty z bardzo wielu materiałów – między innymi tworzyw sztucznych, metalu, betonu, szkła, piasku, produktów spożywczych, kompozytu drewnopodobnego czy nawet żywych tkanek. Poza tym druk przestrzenny pozwala na odwzorowanie bardzo skomplikowanych projektów, co przy wykorzystaniu tradycyjnych metod (na przykład odlewnictwa czy rzeźbienia) byłoby niezwykle czasochłonne lub wręcz niemożliwe. Technologia druku 3D umożliwia też zmniejszenie zużycia materiałów (w porównaniu do innych metod, takich jak skrawanie). Ogromną zaletą jest także przyspieszenie czasu prototypowania oraz obniżenie kosztów projektowania przedmiotów i wdrażania ich do masowej produkcji – jest to obecnie najbardziej znaczące zastosowanie drukarek 3D.
Drukowanie 3D ma wiele zalet, niestety ma również sporo ograniczeń. Przede wszystkim jest to metoda stosunkowo kosztowna, przede wszystkim pod kątem zakupu maszyn i ich serwisowania, ale też, jeśli chodzi o ceny materiałów i zużywanej energii elektrycznej. Poza tym, drukowanie przestrzenne zajmuje dużo czasu (w porównaniu do innych maszynowych metod produkcji przedmiotów). Elementy wykonane przy wykorzystaniu tej technologii zazwyczaj wymagają czasochłonnej obróbki po zakończeniu procesu drukowania, a sam proces tworzenia projektu jest długi i skomplikowany. Wiele metod drukowania przestrzennego dopiero się rozwija – na przykład drukowanie narządów do przeszczepów na masową skalę czeka nas dopiero w odległej przyszłości.
Mimo wspomnianych ograniczeń, druk 3D jest obecnie wykorzystywany w bardzo wielu dziedzinach – należą do nich między innymi przemysł, motoryzacja, medycyna, edukacja i elektronika. Najczęściej wykonuje się w ten sposób projekty i prototypy, ale metody addytywne znakomicie sprawdzają się też przy produkcji implantów dentystycznych, zabawek, obudów do urządzeń elektronicznych, części samochodowych i wielu innych elementów. Poza zastosowaniami przemysłowymi, drukarki 3D wykorzystuje się także jako pomoce dydaktyczne i ułatwienie w pracy naukowej. Coraz popularniejsze stają się również rzeźby, sztuka użytkowa czy inne elementy ozdobne stworzone przy pomocy technologii druku przestrzennego. Na razie dużą przewagę mają jeszcze tradycyjne sposoby obróbki materiałów, przede wszystkim odlewnictwo wtryskowe, które jest największą konkurencją dla metod addytywnych, jednak z każdym rokiem druk przestrzenny jest wykorzystywany powszechniej i przenika do coraz to nowych dziedzin. Drukarki 3D są też chętniej kupowane przez hobbystów, którzy pragną wykorzystać tę technologię w swoim domu.
Druk przestrzenny w warunkach domowych to skomplikowane, ale niezwykle pasjonujące zajęcie. Projektowanie trójwymiarowych modeli pozwala na zdobycie większej wiedzy z dziedziny konstrukcji, a wydrukowane elementy mogą znaleźć praktyczne lub ozdobne zastosowanie w każdym domu. Wśród najpopularniejszych technologii wykorzystywanych w drukarkach amatorskich i półprofesjonalnych można wymienić przede wszystkim FDM (drukowanie z podgrzewanych do wysokiej temperatury tworzyw sztucznych dostarczanych w formie filamentu w nitkach) oraz SLA (wytwarzanie elementów przy pomocy selektywnego utwardzania specjalnej żywicy światłem ultrafioletowym). Akcesoria do drukarek 3D oraz dodatkowe moduły pozwalają rozszerzyć funkcjonalność urządzeń, umożliwiając na przykład drukowanie w więcej niż jednym kolorze lub łatwiejszą obróbkę końcową gotowych elementów.
Drukowanie w trójwymiarze jest już teraz wykorzystywane w bardzo wielu dziedzinach, a związane z nim możliwości stale rosną. Warto pamiętać, że nie jest to metoda mająca wyprzeć wszystkie inne sposoby obróbki materiałów czy wytwarzania przedmiotów – najlepszym możliwym rozwiązaniem jest wzajemne uzupełnianie się różnych technologii, co pozwala na wyeliminowanie ich ograniczeń i uzyskanie pożądanych efektów. Choć jest możliwe, że w wielu dziedzinach druk 3D zostanie wyparty na rzecz innych metod, jego ogromną zaletą jest świetna zabawa, jaką zapewnia twórcom urządzeń i ich użytkownikom: nawet jeżeli nigdy nie wykorzystasz swojej drukarki komercyjnie (lub w innym praktycznym celu), druk przestrzenny może stać się twoją pasją na całe życie.
Druk 3D jest przez wiele osób postrzegany jako interesująca, ale mało praktyczna ciekawostka. Jak jest w rzeczywistości? Sprawdź!
