Endoskopia to ogólna nazwa zabiegów diagnostyczno-leczniczych, występujących w medycynie oraz weterynarii. Zabiegi polegają na badaniu wnętrza ciała przy wykorzystaniu giętkich rurek, czyli aparatów, które umożliwiają doprowadzenie światła oraz optyki do wnętrza przewodu oddechowego, pokarmowego lub jamy ciała. Badanie endoskopowe opiera się na wprowadzeniu sondy endoskopowej do wnętrza ciała pacjenta. To specjalistyczne i precyzyjne narzędzie pozwala na przekazywanie obrazu z wnętrza narządu ludzkiego organizmu, które podlega obserwacji. Za pomocą sondy możliwe jest również pobranie materiału niezbędnego do badania. Zaletą endoskopii jest możliwość przeprowadzenia szybkich zabiegów, np. usunięcia polipów, a także pobranie wycinka do dalszych badań histopatologicznych. W zabiegach używa się preparaty do endoskopii, które mają za zadanie oczyścić narządy po zabiegu.
Procedura wykonania badania endoskopowego polega na wprowadzeniu giętkiej rurki przez naturalny otwór ciała, np. nos czy usta do wnętrza ciała. Otwór może być również wykonany celowo na potrzebę zabiegu. Poprzez sondę lekarz obserwuje na monitorze obraz z kamery znajdującej się na końcu endoskopu. Stosowane są płyny przeciwko parowaniu umożliwiające lekarzowi bezproblemową obserwację badanego odcinka.
Przyczyny zależą od rodzaju endoskopii. Zabiegi są wykonywane głównie przy diagnozowaniu chorób układu pokarmowego. Częstym powodem, dla którego lekarze decydują się na wykonanie endoskopii, jest podejrzenie nowotworu u pacjenta. Warto jednak pamiętać, że decyzja o wykonaniu takiego zabiegu nie oznacza najczarniejszego scenariusza – przykładowo, endoskopia kapsułkowa jest stosowana, gdy pacjent skarży się na bóle brzucha, wymioty czy biegunkę – niekoniecznie oznacza to podejrzenie nowotworu, a chorobę w obrębie jelita grubego czy innych narządów.
